Κραυγή αγωνίας από ξενοδόχους και επιχειρήσεις που ζουν από τον τουρισμό στην Κρήτη, καθώς η φετινή σεζόν φαντάζει ως χαμένη, με τους ίδιους να υποστηρίζουν πως θα είναι κέρδος απλά το να παραμείνουν “ζωντανοί”. Η φετινή τουριστική χρονιά εξελίσσεται σε μια δύσκολη εξίσωση με πολλούς αγνώστους και μεταβλητές, με κοινό παρανομαστή τη “ζημιά” για εργαζόμενους και επιχειρήσεις. Αυτό συνάγεται και από τις δηλώσεις στο ΑΠΕ-ΜΠΕ φορέων της τουριστικής βιομηχανίας της Κρήτης, της “ναυαρχίδας” του τουρισμού για την Ελλάδα, που τα τελευταία χρόνια κατείχε μερίδιο 20% στο σύνολο των τουριστικών εισπράξεων που καταγράφηκαν και φέτος οδηγείται σε αρνητικό ρεκόρ εσόδων και αφίξεων.
Ο “μεγάλος άγνωστος” παραμένει το αβέβαιο μέλλον των μεταφορών προς το νησί (αεροπορικών και θαλάσσιων) και ως μεταβλητές ορίζονται όλοι εκείνοι οι παράγοντες που θα βοηθήσουν ή θα δυσκολέψουν τη λειτουργία των επιχειρήσεων (υγειονομικά πρωτόκολλα, σχέσεις επιχειρήσεων με tour operators, ρευστότητα κ.λπ.).
«Φέτος ξεκινάμε από το γεγονός ότι η χρονιά είναι χαμένη για τον ελληνικό τουρισμό και την Κρήτη ειδικότερα, είτε μας αρέσει είτε δε μας αρέσει», σημειώνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Γραφείων Δυτικής Κρήτης Αντώνης Γελασάκης, υπογραμμίζοντας ότι, όσο πιο γρήγορα ανακοινωθούν τα “πρωτόκολλα” σε αεροπορικές μεταφορές και ανοίξουν οι συνδέσεις με το εξωτερικό, θα μπορούν να γίνουν εκτιμήσεις για τον εισερχόμενο τουρισμό στο νησί. «Αν δεν υπάρξουν πτήσεις από το εξωτερικό (τσάρτερ κ.λπ.), κανείς δε θα έλθει στην Κρήτη από εξωτερικό», επισημαίνει ο κ. Γελασάκης. Το ίδιο «κλίμα αβεβαιότητας» βιώνουν και οι τουριστικοί παράγοντες στο εξωτερικό, αναφέρει ο κ. Γελασάκης, περιγράφοντας τα αχαρτογράφητα νερά που βαδίζει φέτος η παγκόσμια τουριστική βιομηχανία.
Αγωνία επιχειρηματιών
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Πέπη Μπιρλιράκη, αντιδήμαρχος Τουρισμού στον Δήμο Ρεθύμνου – μιας ιδιαίτερης γεωγραφικής ενότητας στην Κρήτη, που το 70% του εργασιακού δυναμικού απασχολείται στον τουριστικό κλάδο – μεταφέρει την αγωνία του επιχειρηματικού κόσμου του νησιού. Η κυρία Μπιρλιράκη σημειώνει ότι με κομμένη την ανάσα οι επιχειρηματίες του νησιού περιμένουν τι θα γίνει με τα αεροπλάνα, τις πτήσεις τσάρτερ και φυσικά τα πρωτόκολλα λειτουργίας των επιχειρήσεων, προκειμένου με τη σειρά τους να υλοποιήσουν το πλάνο της ιδιαίτερης φετινής χρονιάς. «Εκεί που πας να βρεις λύση ξεπηδάνε προβλήματα», αναφέρει χαρακτηριστικά.
«Στα τυφλά»
Σε αυτά τα προβλήματα εστιάζει, μεταξύ άλλων, την παρέμβασή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρεθύμνου, Μανόλης Τσακαλάκης. «Με την παύση εργασιών της Thomas Cook, οι πληγές στο νησί ακόμα είναι ανοιχτές σε μεγάλη μερίδα των ξενοδόχων της Κρήτης», επισημαίνει. Τι θα γίνει με τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται φέτος στο κλείσιμο των συμβολαίων με τους διεθνείς tour οperators που εφέτος και εκπτώσεις συμβολαίων κατά 50% ζητάνε και πληρωμή μετά από 60 ημέρες από την αποχώρηση του πελάτη απαιτούν;». Πρόκειται για μια μεταβλητή και έναν αστάθμητο παράγοντα, που θα πρέπει να λάβουν υπόψη σοβαρά οι ξενοδόχοι και, όπως εξηγεί ο κ. Τσακαλάκης, η φετινή σεζόν πρέπει να εκκινήσει με τρόπο ελεγχόμενο, ώστε να “αποκαλυφτούν” όλα τα προβλήματα και να τα έχουν υπόψη οι ξενοδόχοι για την επόμενη χρονιά. «Τώρα πάμε στα τυφλά», υπογραμμίζει ο ξενοδόχος του Ρεθύμνου.
Στο Ηράκλειο
Αναφορικά με το άνοιγμα των ξενοδοχείων, ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου, Νίκος Χαλκιαδάκης, είχε τονίσει πρόσφατα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι, «αν δε βοηθήσει το κράτος, θα έχουμε μεγάλο οικονομικό πρόβλημα. Θέλουμε να ανοίξουμε με όρους βιωσιμότητας και αν δε συμβεί αυτό μπορεί και να μην ανοίξουν ξενοδοχεία», επισημαίνει.
Στην Κρήτη απασχολούνται στον τουρισμό 120.000 και πλέον εργαζόμενοι και 230 είναι τα επαγγέλματα που εμπλέκονται με την τουριστική βιομηχανία. Στο σημείο αυτό ο κ. Τσακαλάκης, ο πρόεδρος των ξενοδόχων στο Ρέθυμνο, ζήτησε από την Πολιτεία, μεταξύ άλλων, οι εργαζόμενοι που δε θα δουλέψουν φέτος να συνεχίσουν στο ταμείο ανεργίας και για τον επόμενο χρόνο και την ίδια στιγμή να “τρέξουν” προγράμματα επιμόρφωσης επιδοτούμενα για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις που διαμορφώνονται με τα υγειονομικά πρωτόκολλα που θα εφαρμοστούν. «Εδώ γιατροί μολύνονται… οι καμαριέρες δε θα κινδυνεύουν από τον ιό;», ανέφερε ο κ. Τσακαλάκης.
“Χαμηλές ταχύτητες”
Στην Κρήτη οι μηχανές της τουριστικής βιομηχανίας δεν είναι ποτέ “σβηστές”, μιας και οι προκλήσεις της επόμενης μέρας ήταν και είναι πάντα στο προσκήνιο. Ωστόσο φέτος θα δουλέψουν με πολύ “χαμηλές ταχύτητες”, για να ανταποκριθούν στην όποια ζήτηση προκύψει. Ακόμα κι έτσι, όπως τονίζει ο κ. Τσακαλάκης, με το άνοιγμα των ξενοδοχείων 12μηνης διάρκειας, την 1η Ιουνίου η Κρήτη μπορεί να καλύψει τη ζήτηση που θα διαμορφωθεί. Δίνοντας λεπτομέρειες για το πώς θα διαμορφωθεί ο χάρτης των ξενοδοχείων στο νησί, ο κ. Τσακαλάκης ανέφερε τα εξής: «Στο Ρέθυμνο για παράδειγμα θα ανοίξουν 6 ξενοδοχεία περίπου, 12μηνης λειτουργίας, τα οποία είναι ικανά να απορροφήσουν όλη τη φετινή κίνηση στην περιοχή. Εάν ανοίξουν και κάποια άλλα ξενοδοχεία, θα γίνει ό,τι συμβαίνει στην αρχή και στο τέλος της σεζόν. Αν ο επιχειρηματίας διαπιστώσει ότι έχει χαμηλή πληρότητα, μεταφέρει τους πελάτες του σε ένα διπλανό ξενοδοχείο. Σε κάθε περίπτωση μεγάλα resorts πολύ δύσκολα θα ανοίξουν τις πύλες τους», όπως εξηγεί.
«Ούτε σαν “ασπιρίνη” δεν μπορεί να λειτουργήσει ο εγχώριος τουρισμός»
Σε ερώτηση αν ο εγχώριος τουρισμός μπορεί να δώσει μια “ανάσα” στην Κρήτη, η απάντηση είναι ξεκάθαρη: «Ούτε και σαν “ασπιρίνη” για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις δε θα μπορεί να λειτουργήσει», όπως τονίζεται. Η Κρήτη την ίδια στιγμή, όπως αναφέρθηκε, βρίσκεται σε μειονεκτική θέση, αφού δεν είναι προσβάσιμη από οδικές αρτηρίες. Σε κάθε περίπτωση οι προσφερόμενες υπηρεσίες του νησιού για τους Έλληνες, και όχι μόνο, θα είναι υψηλού επιπέδου και οι τιμές πολύ δελεαστικές. Προς επίρρωση των παραπάνω η κυρία Μπιρλιράκη εξηγεί ότι φέτος τα δωμάτια που θα διατίθενται θα είναι τύπου “σουίτας”, για υγειονομικούς λόγους (μεγάλα δωμάτια με παράθυρα κ.λπ.) και σε τιμές που θα εκκινούν από 80 ευρώ. «Κέρδος θα είναι να παραμείνουν “ζωντανοί”». Αυτό είναι το μήνυμα, σύμφωνα με την κυρία Μπιρλιράκη.
Η Περιφέρεια της Κρήτης αντιπροσωπεύει το 15% των επισκέψεων που καταγράφηκαν στις περιφέρειες της Ελλάδας το 2018, σημειώνοντας αύξηση κατά 15% σε σύγκριση με το 2016 (από 4,5 εκατ. σε 5,2 εκατ.), σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση Ανταγωνιστικότητας και Διαρθρωτικής Προσαρμογής στον Τομέα του Τουρισμού των 13 Περιφερειών της χώρας του ΙΝΣΕΤΕ. Παράλληλα η Περιφέρεια κατέχει μερίδιο 20% στο σύνολο των τουριστικών εισπράξεων που καταγράφηκαν στην Ελλάδα το 2018, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1% σε σύγκριση με το 2016 (από 3,1 δισ. ευρώ σε 3,13 δισ. ευρώ). Οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις την περίοδο 2013-2018 σημείωσαν αύξηση κατά 37% (από 3,3 εκατ. σε 4,6 εκατ.). Επίσης, η Περιφέρεια κατέχει το 4% των διακινηθέντων ακτοπλοϊκώς στο εσωτερικό της χώρας, σημειώνοντας την περίοδο 2013-2018 αύξηση κατά 20% (από 2,4 εκατ. σε 2,9 εκατ.). Την ίδια περίοδο, οι απασχολούμενοι στα καταλύματα σημείωσαν αύξηση κατά 50% (από 14.000 το 2013 σε 20.000 το 2018), ενώ οι απασχολούμενοι στην εστίαση παρουσίασαν αύξηση κατά 32% (από 14.000 σε 18.000).