Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης εξέδωσε την πολυαναμενόμενη εγκύκλιο – οδηγία αναφορικά με την παροχή διευκρινήσεων επί του άρθρου 33 του ν.5053/2023 (Α΄ 158) με τίτλο «Αμοιβή του χρόνου προϋπηρεσίας στον ιδιωτικό τομέα και αναπροσαρμογή των αποδοχών των εργαζομένων».
Πρόκειται για την εγκύκλιο που που υπογράφει η Γενική Γραμματέας Εργασιακών Σχέσεων Άννα Στρατινάκη και αφορά στα επιδόματα προϋπηρεσίας και κυρίως τις τριετίες και «υπόσχεται» να φέρει αυξήσεις στους μισθούς χιλιάδων εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα.
Οι βασικότερες οδηγίες που περιλαμβάνει η εγκύκλιος είναι:
Από την 1η.1.2024 αίρεται η αναστολή της ισχύος διατάξεων νόμων, κανονιστικών πράξεων, συλλογικών συμβάσεων ή διαιτητικών αποφάσεων, οι οποίες προβλέπουν αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως το επίδομα πολυετίας, το επίδομα χρόνου εργασίας, το επίδομα τριετίας και το επίδομα πενταετίας, η οποία επιβλήθηκε με το άρθρο 4 της υπ’ αριθμ. 6/28.2.2012 Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου.
Ο τρόπος απόδειξης της προϋπηρεσίας, που διανύθηκε ή θα διανυθεί στα ανωτέρω αναφερόμενα διαστήματα, εξαρτάται από το περιεχόμενο των περί προϋπηρεσίας διατάξεων της Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας (του ν.1876/1990, όπως ισχύει) στην οποία, εκ της φύσης της εργασίας και τις λοιπές προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος, υπάγεται ο μισθωτός και η οποία δύναται να ρυθμίζει ειδικότερα τα ζητήματα της αναγνώρισης και προσμέτρησης της προηγούμενης εργασιακής εμπειρίας. Εάν δεν ρυθμίζεται διαφορετικά από ένα τέτοιο κείμενο Συλλογικής Ρύθμισης Εργασίας, ως προϋπηρεσία αναγνωρίζεται αυτή που διανύθηκε στον ίδιο ή σε άλλο εργοδότη, στην ίδια ειδικότητα.
Για όσους εργαζόμενους αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας, που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα πριν από τη 14η.2.2012 και μετά από την 1η.1.2024. Η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας καθορίζεται ως εξής:
α) Για τους υπαλλήλους με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις (3) τριετίες και συνολικά σε ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) για προϋπηρεσία εννέα (9) ετών και άνω.
β) Για τους εργατοτεχνίτες, με εξαρτημένη σχέση εργασίας σε ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι (6) τριετίες και συνολικά τριάντα τοις εκατό (30%) για προϋπηρεσία δεκαοκτώ (18) ετών και άνω.
Ο χρόνος εργασίας που έχει διανυθεί έως την 14.2.2012 (ή θα διανυθεί από 1.1.2024 και μετά) με καθεστώς μερικής απασχόλησης, λαμβάνεται υπόψη ως χρόνος προϋπηρεσίας για τους σκοπούς του άρθρου 33 του ν.5053/2023, με τον ίδιο τρόπο που λαμβάνεται υπόψη και για τον συγκρίσιμο εργαζόμενο, δηλαδή τον αντίστοιχο εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης της παρ. 2/β΄ του άρθρου 2 του ν.3846/2010 (Α΄ 66) όπως ισχύει. Για τον υπολογισμό της προϋπηρεσίας αυτής, μερική απασχόληση που αντιστοιχεί στον κανονικό (νόμιμο ή συμβατικό) ημερήσιο χρόνο τού ως άνω αναφερόμενου συγκρίσιμου εργαζόμενου, αντιστοιχεί σε μία ημέρα προϋπηρεσίας.
Αν οι καταβαλλόμενες τακτικές αποδοχές είναι υπέρτερες των νόμιμων αποδοχών, οι αυξήσεις, οι προσαυξήσεις και τα ποσά εν γένει που προκύπτουν από την εφαρμογή των ανωτέρω, συμψηφίζονται με τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ καταβαλλόμενων και νόμιμων αποδοχών, με την καταβολή της οποίας εξοφλούνται ολοσχερώς ή μερικώς.
Για το δε χρονικό διάστημα από τη 14η.2.2012 έως και την 31η.12.2023 καμία αξίωση δεν γεννάται, ούτε οφείλονται αυξήσεις μισθών ή ημερομισθίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων περί υπηρεσιακών ωριμάνσεων, με μόνη προϋπόθεση την πάροδο συγκεκριμένου χρόνου εργασίας, όπως αναφέρονται ανωτέρω, ούτε επιτρέπεται να υπολογιστεί προϋπηρεσία που έχει διανυθεί από τη 14η.2.2012 έως και την 31η.12.2023.
Τι θα ισχύσει
Ακριβέστερα, από το σύνολο του 1,3 εκατ. εργαζομένων που θα μπορέσουν να κάνουν χρήση της επανέναρξης του συγκεκριμένου μέτρου, οι περίπου 600.000 αμείβονται τώρα με τον κατώτατο μισθό, 780 ευρώ μικτές αποδοχές (667 ευρώ καθαρά).
Υπάρχουν, όμως, και άλλοι περίπου 700.000 εργαζόμενοι οι οποίοι λαμβάνουν μισθό σύμφωνα με τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ) που έχει υπογραφεί στον κλάδο τους, ανεξάρτητα εάν είναι εθνική, τοπική ή ομοιοεπαγγελματική. Όπως προκύπτει από το Ινστιτούτο Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ, υπάρχουν 38 τέτοιες συμβάσεις, με τους εργαζόμενους που εντάσσονται σε αυτές να έχουν αποκτήσει έναντι των υπολοίπων ένα αρχικό πλεονέκτημα.
Οι προϋποθέσεις
Οι δύο αυτές μεγάλες ομάδες εργαζομένων για να καταφέρουν μετά από 12 χρόνια να ξεκινήσουν να μετρούν αντίστροφα, ώστε να λάβουν αύξηση λόγω τριετίας, θα πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Η βασικότερη είναι να έχει αναγραφεί ρητά στη σύμβασή τους (ατομική ή συλλογική) ότι στον μισθό τους επιτρέπεται να ενταχθεί τυχόν επίδομα προϋπηρεσίας. Μόνο τότε θα μπορούν να λάβουν την πρόσθετη παροχή, που είναι 10% για κάθε τριετία, με ανώτατο ποσοστό 30% για τρεις τριετίες.
Επίσης, δεν θα πρέπει να λαμβάνουν κάποιο άλλο, πρόσθετο μισθολογικό μπόνους επί των βασικών αποδοχών τους.
Οι αυξήσεις που θα γίνουν, αφού «ξεπαγώσουν» οι τριετίες με το νέο έτος, θα αφορούν όλων των ειδών τις προσαυξήσεις της προϋπηρεσίας, δηλαδή τριετίες στον κατώτατο ή τριετίες, πενταετίες ή άλλες κλίμακες που ορίζονται σε ενεργές συλλογικές συμβάσεις. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές του υπουργείου Εργασίας, προκύπτουν δύο μεγάλες κατηγορίες εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα:
Όσοι εισήλθαν στην αγορά εργασίας μετά τη 14η Φεβρουαρίου 2012: Πρόκειται για την ημερομηνία που εφαρμόστηκε η 6η Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) και «πάγωσαν» οι τριετίες. Οι εργαζόμενοι αυτής της «ειδικής» κατηγορίας θα αρχίσουν να χτίζουν το δικαίωμα επιδόματος για πρώτη φορά από την 1η Ιανουαρίου 2024 και μετά. Άρα, ένας εργαζόμενος που σήμερα αμείβεται με τον κατώτατο μισθό, από 1ης Ιανουαρίου 2024 θα τρέχει ο χρόνος του και θα δικαιούται αναλόγως την προϋπηρεσία του 10% ανά τριετία. Αυτό μεταφράζεται σε 780 ευρώ (μικτές αποδοχές) για 0-3 χρόνια προϋπηρεσίας, 858 ευρώ για 3-6 χρόνια προϋπηρεσίας, 936 ευρώ για 6-9 χρόνια προϋπηρεσίας και 1.014 ευρώ για όσους έχουν προϋπηρεσία μεγαλύτερη των 9 ετών.
Όσοι είχαν προσληφθεί πριν από τις 14/2/2012: Γι’ αυτή την κατηγορία «παλαιών» εργαζομένων θα ισχύσουν οι εξής υποπεριπτώσεις:
α) Εργαζόμενος με πρόσληψη προ του 2012 και προϋπηρεσία δύο χρόνων: Το δικαίωμα ωρίμανσης της πρώτης τριετίας ενεργοποιείται από 1ης Ιανουαρίου 2024 και καθίσταται πληρωτέο με τη συμπλήρωση τριετίας την 1η Ιανουαρίου 2025. Τότε ο εργαζόμενος αυτής της κατηγορίας θα λάβει αύξηση 10% επί του τότε ισχύοντος βασικού μισθού.
β) Εργαζόμενος με πρόσληψη προ του 2012 και προϋπηρεσία πέντε χρόνων: Το δικαίωμα ωρίμανσης της δεύτερης τριετίας ενεργοποιείται από 1ης Ιανουαρίου 2024 και καθίσταται πληρωτέο με τη συμπλήρωση εξαετίας την 1η Ιανουαρίου 2025 με αύξηση 20% επί του τότε ισχύοντος βασικού μισθού.
γ) Εργαζόμενος με πρόσληψη προ του 2012 και προϋπηρεσία οκτώ χρόνων: Το δικαίωμα ωρίμανσης της πρώτης τριετίας ενεργοποιείται από 1ης Ιανουαρίου 2024 και καθίσταται πληρωτέο με τη συμπλήρωση εννέα ετών προϋπηρεσίας, την 1η Ιανουαρίου 2025 με αύξηση 30% επί του τότε ισχύοντος βασικού μισθού. Υπενθυμίζεται ότι τα ανωτέρω ποσά θα προσαρμοστούν αναλόγως, εάν η κυβέρνηση προχωρήσει σε νέα αύξηση των κατώτατων αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα, το 2024, όπως έχει δεσμευτεί να πράξει.
Δείτε τη σχετική εγκύκλιο:
