Σε χώρο φιλοξενίας σημαντικών πολιτιστικών δράσεων , εχει μετατρέψει ο δήμος Αποκορώνου ενα απο τα χαρακτηριστικότερα ενετικά κτίσματα που δημιουργήθηκαν στην περιοχή και σώζονται μέχρι και σήμερα.
Ο λόγος για τον ενετικό νερόμυλο που βρίσκεται στο παραθαλάσσιο γραφικό χωριό Καλύβες του δήμου Αποκορώνου .
Οπως δηλώνει στο ΑΠΕ -ΜΠΕ ο δήμαρχος Αποκορώνου Χαράλαμπος Κουκιανάκης, « ο ενετικός νερόμυλος , οπως και αλλα σημεία στην περιοχή μας αποτελούν το πολιτιστικό μας αποτύπωμα.
Ο συγκεκριμένος χώρος ανακατασκευάσθηκε απο την αρχαιολογία, αναβαθμίστηκε και φιλοξενεί πλέον σημαντικές δράσεις πολιτισμού.
Αποτελεί σημείο αναφοράς για την περιοχή μας.
Σταθερή μας στόχευση ειναι η αξιοποίηση τέτοιων σημείων που μας συνδέουν με το χθές , την ιστορία μας τα ηθη , τα εθιμα και τις παραδόσεις μας».
Ο ΕΝΕΤΙΚΟΣ ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ
Ο ενετικός νερόμυλος στις Καλύβες χαρακτηρίστηκε το 1999 ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Πρόκειται για κτίσμα που χρονολογείται στο δεύτερο ήμισι του 16ου αιώνα , με πολλές μεταγενέστερες επεμβάσεις, το οποίο βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού Καλυβών και αποτελούσε σημαντικό κέντρο οικονομικών και παραγωγικών δραστηριοτήτων της περιοχής καθ’ όλες τις φάσεις της λειτουργίας του (νερόμυλος σιτηρών, ελαιοτριβείο – “φάμπρικα”, μηχανοκίνητος μύλος σιτηρών, υδροηλεκτρική μονάδα παραγωγής ρεύματος).
Ο αρχικός ενετικός πυρήνας του νερόμυλου ανήκει στην κατηγορία του Ελληνικού ή Ανατολικού τύπου με οριζόντια φτερωτή. Ο μύλος αυτός θεωρείται ως μεγαλύτερος και πολυπλοκότερος της Κρήτης και σημειώνεται στους χάρτες της επαρχίας Αποκορώνου (Apicorno) που σχεδίασαν ο Ιταλός χαρτογράφος και στρατιωτικός μηχανικός Φραντζέσκο Βασιλικάτα το 1609 και ο Ιταλός συγγραφέας , ζωγράφος , λιθογράφος , συντηρητής εργων τέχνης και χαρτογράφος Μάρκο Μποσκίνι την ιδια περίοδο.
Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ
Οι πρώτοι νερόμυλοι εμφανίστηκαν στην Κρήτη κατά την Ενετοκρατία (περίπου 1205-1669 μ.Χ.), πριν από τη βιομηχανική εποχή.
Οι Ενετοί επέλεγαν χωριά κοντά σε ποτάμια και ρέματα οπου έχτιζαν νερόμυλους κατά μήκος τους. Σπανιότερα οι νερόμυλοι χρησιμοποιούνταν και για παραγωγή λαδιού, για την επεξεργασία μάλλινων, ωστόσο κυριάρχο ρόλο επαιζε η παραγωγή σιτηρών.
Η ΠΡΩΤΗ ΕΦΕΥΡΕΣΗ ΓΙΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ.
Ο νερόμυλος ή υδρόμυλος είναι η πρώτη μηχανή παραγωγής έργου που κατασκεύασε ο άνθρωπος με τη χρήση φυσικής, ήπιας και ανανεώσιμης πηγής ενέργειας. Με τη δύναμη που δημιουργεί η πτώση του νερού από ψηλά ή η ροή του και με τη βοήθεια του τροχού, εφεύρεση που άλλαξε την ανθρώπινη ιστορία, κινήθηκαν απλές και στη συνέχεια πολύπλοκες μηχανές, που κάλυψαν τις περισσότερες ανάγκες των προβιομηχανικών κοινωνιών, αντικαθιστώντας στις πρώιμες μηχανές την ανθρώπινη ή ζωϊκή δύναμη (χειρόμυλοι και ζωόμυλοι), κινητήριες δυνάμεις πριν το νερό και τον αέρα.