Ζεϊμπέκικο. Ένας χορός που στη χώρα μας αρχίζεις να μαθαίνεις να τον χορεύεις ή σε αναγκάζουν να τον χορέψεις σε κάποιο οικογενειακό τραπέζι οι συγγενείς από την ηλικία των πέντε ετών. Ένας χορός που επίσης νομίζεις ότι ξέρεις να τον χορεύεις επειδή σου αρέσει ένα συγκεκριμένο τραγούδι, το νιώθεις και έχεις από κάτω δέκα άτομα να σου χτυπούν παλαμάκια και να σε αποθεώνουν.
Κι όμως δεν είναι καθόλου, μα καθόλου έτσι. Το ζεϊμπεκικο, όπως και κάθε χορός που σέβεται τον εαυτό του, έχει κάποια στάνταρ βήματα και κινήσεις του σώματος, στα οποία πρέπει να ‘πατάμε’ και στη συνέχεια μπορούμε να τον εμπλουτίσουμε με διάφορες φιγούρες. Έχουμε δει πολλές φορές ακραία πράγματα σε αυτό το χορό. Από κωλοτούμπες μέχρι χοροπηδηχτά.
Για να δώσουμε μια σωστή απάντηση στο πώς χορεύεται σωστά, αλλά και στα συχνότερα λάθη που γίνονται σε αυτό τον τόσο διάσημο χορό, μιλήσαμε με τον επαγγελματία χορευτή Δημήτρη Πετρόπουλο, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης τεσσάρων σχολών χορού σε Αθήνα (δύο), Θεσσαλονίκη και Κύπρο και παραδίδει (σχεδόν αποκλειστικά) μαθήματα ζεϊμπέκικου.
“Να πούμε αρχικά ότι το ζεϊμπέκικο ως χορός έχει τις ρίζες του στην εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Τότε όταν κάποιος πολεμιστής πέθαινε στη μάχη, στην κηδεία του, μαζεύονταν γύρω από τον νεκρό και μοιρολογούσαν χορεύοντας έναν κυκλικό χορό. Αυτό ήταν το ζεϊμπέκικο”, μας εξηγεί.
Τα τρία λάθη που κάνουμε
“Το κυριότερο λάθος που κάνουν σχεδόν όλοι είναι πως δεν χορεύουν το ζεϊμπέκικο στο σωστό ρυθμό του, που είναι τα 9/8. Βλέπουμε πολύ συχνά κόσμο να προσπαθεί να χορέψει και να κάνει βήματα χωρίς να έχει ιδέα από το ρυθμό του κομματιού. Αν δείτε μια φορά την εκπομπή του Σπύρου Παπαδόπουλου, δεν υπάρχει ούτε ένας που να έχει χορέψει σωστά ζεϊμπέκικο. Το παραπάτημα, επίσης, που πολλοί κάνουν είναι απλά τραγικό”.
“Άλλη μια λανθασμένη πεποίθηση που έχει μείνει στο μυαλό μας είναι πως το ζεϊμπέκικο είναι παραδοσιακά ανδρικός χορός. Αυτό δεν υπάρχει πουθενά. Ο χορός αυτός δεν έχει φύλο. Ίσα ίσα που στα αρχαία χρόνια τον χόρευαν οι μανάδες και οι σύζυγοι των νεκρών πολεμιστών γύρω από το σώμα τους. Σε όσους μου λένε πως το ζεϊμπέκικο είναι ανδρικός χορός, τους ρωτάω αμέσως και γιατί τότε τραγουδούν ζεϊμπέκικα και γυναίκες;”
“Και θέλω να τονίσω το τρίτο και μεγαλύτερο λάθος μας. Γελοιοποιούμε το ζεϊμπέκικο ανοίγοντας σαμπάνιες ή πετώντας χαρτοπετσέτες και λουλούδια. Αυτός είναι ένας πένθιμος χορός. Ένας χορός πόνου και δυστυχίας, τον οποίο πρέπει να τιμούμε και να σεβόμαστε. Δεν υπάρχει άλλωστε κάποιο κομμάτι, το οποίο να μιλάει για χαρά”.
Και πώς χορεύεται σωστά τελικά;
Σύμφωνα με τον κ. Πετρόπουλο, για να χορέψει κάποιος σωστά το ζεϊμπέκικο πρέπει να έχει συγκεκριμένη στάση σώματος για αρχή. “Το βλέμμα πρέπει να είναι στραμμένο στο πάτωμα και τα χέρια ανοιχτά με τις παλάμες προς τα έξω. Σαν να λέμε κάντε στην άκρη όλοι. Είναι αστεία η κίνηση που κάνουν πολλοί με τα δάχτυλα προσπαθώντας να κάνουν κρότο.
Παράλληλα, η κίνηση που κάνει κάποιος στο ζεϊμπέκικο πρέπει να είναι κυκλική, με τα γόνατα λυγισμένα. Το χτύπημα του ποδιού που κάνουμε ως φιγούρα είναι χτύπημα πόνου, ενώ το λύγισμα των γονάτων είναι επίσης λύγισμα από τον πόνο, από την απώλεια”.
“Αυτό που αντιμετωπίζω συνεχώς στις σχολές χορού είναι πως έρχονται άτομα και μου λένε πως ξέρουν να χορεύουν. Όλοι νομίζουν πως ξέρουν. Όταν όμως τους εξηγώ τι είναι αυτός ο χορός και πώς πρέπει να χορεύεται καταλαβαίνουν πόσο άδικο είχαν στην αρχή”.
